-
1 πρόναος
πρόνᾱος, or [full] προναῖος, α, ον, [dialect] Ion. [full] προνήϊος, η, ον, [dialect] Att. [full] πρόνεως: ([etym.] ναός):—A before a temple,βωμοὺς προνάους A.Supp. 494
: esp. of gods whose statues stood before the temple, Ἀθηνᾶ καὶ Ἑρμῆς πρόναοι at Thebes, Paus.9.10.2; πρόνεως, epith. of Poseidon, Hsch.; freq. of Athena at Delphi, because she had a chapel or statue there before the great temple of Apollo,κατὰ τὸ ἱρὸν τῆς Προνηΐης Ἀθηναίης Hdt.8.37
, cf. 39;ἐν δὲ Προνηΐης τῆς ἐν Δελφοῖσι Id.1.92
;Παλλὰς προναία A.Eu.21
; ἐναγὴς ἔστω τοῦ Ἀπόλλωνος.. καὶ Ἀθηνᾶς Προναίας Decr. Amphict. ap. Aeschin.3.110 ( Προνοίας codd., so also in 108, al., but cf. Harp.);χἡ Παλλάς, Δελφοί νιν ὅθ' ἱδρύοντο προναίην Call.Fr. 220
;Ἀθηνᾷ Προναίᾳ SIG324
(Delph., iv B.C.), cf. Schwyzer 323D35 (ibid., iv B.C.).II Subst. πρόναος, ὁ, front hall of a temple, through which one passed to the ναός, BMus.Inscr. 481*.272,283 (Ephesus, ii A.D.); [dialect] Ion. [full] πρόνηος Luc.Syr.D.30; [dialect] Att. dat. written προνεοι IG12.237.58, προνειοι ib.232.6 (prob. to be understood as πρόνεῳ and πρόνειῳ); [dialect] Ion. gen.προνηΐου Hdt.1.51
: pl. προνήϊα, as Adv., before the temple, AP6.281 (Leon.): also neut. [full] πρόναον, τό, Str.17.1.28, Ph.2.150, 236, Paus.8.32.2 codd., OGI661 (Egypt, i A.D.), 702 (ibid., ii A.D.), Ath.Mitt. 35.442 (Pergam., ii A.D.), Milet. 1(7) No.200 (iii A.D.), Ephes.2 No.42 (iii A.D.), IGRom.4.556 ([place name] Ancyra): gender uncertain inπρονάοις D.S.14.41
; [full] προνάϊον, IG5(2).515 Ba (Lycosura, i B.C. i A.D.), 520 (ibid., ii A.D.), 7.225 ([place name] Aegosthena), J.AJ8.3.2 (v.l. πρόναον); [full] προνάειν, Jahresh. 15 Beibl.106 (Dionysopolis, iii A.D.). (The forms Προναια, προναιην, pronaion should perh. be understood as Προνᾴα, προνᾴην, πρόνᾳον: the word is trisyll. in A. and Call. ll. cc.)Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > πρόναος
-
2 ναός
Grammatical information: m.Meaning: `temple, house of god, sanctuary' (Dor., Thess., young Att., hell.).Compounds: Compp., e.g. ναο-κόρος (Delph.), να-κόρος (Dor.), νεω-(νεο-)κό-ρος (IA., hell.) m. `temple-warden' with derivv. (s. κορέω); να(ο)-, νεω-ποιός, second. (Schwyzer 451) - πο(ί)ας, - πο(ί)ης name of an office in charge of the building of a temple, with - ποιέω, - ποιία, - ποιεῖον, -ποϊκός a.o. (inscr. since Va); πρό-ναος (A.), Att. - νεως, also -νάϊος, Ion. -νήϊς ( Άθηνᾶ Προναΐα, - νηΐα), `in front of the temple', substant. πρό-ναος, Ion. - νηος m., - ναον, -νάϊον, -νήϊον n. `front hall' (details in Schwyzer-Debrunner 508 n. 1).Derivatives: 1. Diminutiva: ναΐδιον (Plb., Str.), ναΐσκος m. (Str., J.) with - ίσκιον, - ισκάριον (Pap., Sch.). -- 2. Adj.: ναϊκός `belonging to a temple' (Dodona). -- 3. Denomin.: ναεύω `take sanctuary in a temple' (Gortyn); ναόω `lead into a temple' (Crete); cf. ναύειν ἱκετεύειν, παρά τὸ ἐπὶ την ἑστίαν καταφεύγειν τοὺς ἱκέτας H.Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]Etymology: As common basis of the different dialectforms (s. Schwyzer 224 w. n. 4, 282, Björck Alpha impurum 326 ff.) we get *νασϜος. Therefore the word is mostly analysed as *νασ-Ϝο-ς and as `habitation, house (of the god)' derived from νάσ-σαι, ναίω (s.v.), which is quite possibke; on the Ϝο- suffix Chantraine Form. 123 f., Schwyzer 472. The etymology however has often been doubted: by Hermann Silbenbildung 50, by Chantraine l.c. and Étrennes Benveniste 4 (perh. Mediterranean word), by Lewy KZ 55, 31 f. (Semit. etym.; not convincing). Hrozný Die älteste Völkerwanderung und die protoind. Zivilisation (Praha 1939) 14f. compares Protoind. (Mohendjo-Daro) nasas `great House, palace, magazine'. Fur. 338 w. n. 13 adduces the variants ναιός (Clinias ap. sch. A.R. 2, 1085, H.) and νειός (inscr. Samos 4 c. B.C,).Page in Frisk: 2,Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > ναός
-
3 πρόνοια
A perceiving beforehand, foresight, foreknowledge,τοὖπος τὸ θεοπρόπον τᾶς παλαιφάτου π. S.Tr. 823
(lyr.);προνοίαισι τοῦ πεπρωμένου A.Ag. 684
(lyr.).2 = πρόγνωσις 11.b, Hp. ap.Gal.18 (2).8.II foresight, forethought,ἐπῄνεσ'.. πρόνοιαν ἣν ἔθου S.Aj. 536
;π. δ' ἐστὶν οὐδενὸς σαφής Id.OT 978
; προνοίας οὕνεκα so far as foresight, caution is required, Id.Ph. 774, cf.El. 1015; with forethought, purposely,Hdt.
1.120, 159, etc.; opp. κατὰ τύχην, Id.8.87, cf. Antipho 5.21, Lys.26.19, Pl.Phdr. 241e; ἀπὸ προνοίας τινῶν by their precautions, Th.8.95;τὴν π. τὴν ές ἡμέας ἔχουσαν Hdt. 8.144
; προνοίᾳ τῶν συγγενῶν, φίλων, τῆς πόλεως, by care for.., And.1.56; esp. of crimes committed with design or malice prepense, ἐκ προνοίας τραῦμα, ἐκ π. φόνοι, Aeschin.3.212, Din.1.6, etc.;ἐκ π. ἀποθνῄσκειν Antipho 1.22
, cf. Lys.3.28; τὰ ἐκ π., opp. ἀκούσια, Arist.Pol. 1300b26; so οὐδεμία π. ἐστι τραύματος no intention of wounding, Lys.3.41; πρόνοιαν ἔχειν (or ἴσχειν) τινός to take thought for.., show care for.., E.Alc. 1061, Th.2.89, etc.;περί τινος S.Ant. 283
;ὑπέρ τινος Isoc.16.9
;ἡ τοῦ χόρτου π. PFlor.131.7
(iii A. D.), cf. 148.2 (iii A. D.): c. inf., πολλὴν π. εἶχεν εὐσχήμως (fort. εὐσχήμων) ; πολλὴν π. ἔχειν μέλλοντας.. to be ware of doing a thing, Antipho 5.91;π. ποιεῖσθαί τινος D.21.97
, etc.: pl., X.Oec.7.38.2 providence,τοῦ θείου ἡ π. Hdt.3.108
; ;θεία π. E.Ph. 637
(troch.);πρόνοιαι θεῶν Pl.Ti. 44c
: abs., divine providence,προνοίας ἔργῳ X.Mem.1.4.6
, etc., cf.Zeno Stoic.1.44, Cleanth.ib.121, Chrysipp. ib.2.168, al. ( περὶ προνοίας as title of one of his works, ib.3.203).3 Pythag. name for five, Theol.Ar.31.III Πρόνοια Ἀθηνᾶ Athena as goddess of Forethought, under which name she was worshipped at Delphi, D.25.34, D.S.11.14, Parth.25, Paus.10.8.6, Plu.2.825b, Jul.Or.4.149b, etc.; at Delos acc. to Macr.Sat.1.17.55, cf. Aristid.1.97 J., Or.37(2).26; alsoἸουλία θεὰ Σεβαστὴ Π. IG3.461
: this name of Athena, which is guaranteed by the context in D., Aristid., Jul., Macr. Il. cc., seems to have been a distortion of the name Προναία or Προνᾴα (v.πρόναος 1
), but πρόνοια is f.l. for Προναία (or Προνᾴα ) in Aeschin. (v.πρόναος 1
), and D.S., Parth., Paus., Plu. Il. cc. shd. perh. be corrected.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > πρόνοια
См. также в других словарях:
АФИНА ПАЛЛАДА — • Παλλὰς Άθήνη, Άθηναίη, Άθηνα̃, дочь сильного отца (Όβριμοπάτρη, Ноm. Od. 1, 101), Зевса, не имевшая матери. Гесиод (Hesiod. theog. 886 слл. ср. Hom. hymn. 28. ει̉ς Άθηνα̃ν) говорит, что она родилась из головы Зевса, после того как… … Реальный словарь классических древностей
πρόναος — Έτσι ονομαζόταν από τους αρχαίους Έλληνες αλλά και από τους Βυζαντινούς, ο περίστυλος χώρος που βρισκόταν μπροστά από τον κυρίως ναό. Ήταν γνωστός και ως πρόθυρο ή πρόδρομος. Στη χριστιανική αρχιτεκτονική, ο π. ονομαζόταν νάρθηκας και συχνά ήταν… … Dictionary of Greek
